II K 344/22 - zarządzenie Sąd Rejonowy w Mikołowie z 2022-10-02

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 344/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

E. G.

Działając w krótkich odstępach czasu z wykorzystaniem takiej samej sposobności:

- w dniu 28 stycznia 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci papryki czerwonej w ilości 0,620 kilograma, w cenie 14,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone, w cenie 1,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 8,06 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 03 lutego 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci pomidora papryczkowego w ilości 0,730 kilograma, w cenie 19,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone, w cenie 1,90 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 13,21 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 15 marca 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci cukierków krówek w ilości 0,290 kilograma, w cenie 14,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg, a także pomidory papryczkowe w ilości 0,675 kilograma, w cenie 19,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako ziemniaki jadalne polskie, w cenie 1,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 15,82 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 16 marca 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci korzenia pietruszki w ilości 0,225 kilograma, w cenie 7,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg oraz orzechy nerkowca w ilości 0,445 kilograma, w cenie 56 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako ziemniaki jadalne polskie luz, w cenie 1,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 25,31 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 18 marca 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci pistacji prażonych w ilości 0,485 kilograma, w cenie 56 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako jabłko polskie I. luz, w cenie 3,32 zł/kg oraz praliny w ilości 0,430 kilograma, w cenie 24,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 35,25 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 02 kwietnia 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci papryki czerwonej w ilości 0,870 kilograma, w cenie 14,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg oraz pomarańcze w ilości 1,625 kilograma, w cenie 5,70 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako marchew luz, w cenie 4,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 12,40 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 28 stycznia 2022 roku, w O. przy ul. (...), E. G. dokonywała zakupów w sklepie (...). Skorzystała z dostępnej w sklepie kasy samoobsługowej. Kasy samoobsługowe, udostępnione klientom przez właściciela sklepu, działają w taki sposób, że klient samodzielnie wprowadza do tej kasy produkty, które zamierza zakupić, skanując kody kreskowe poszczególnych towarów, a w razie ich braku, jak choćby w przypadku artykułów na wagę, wybierając odpowiedni produkt z bazy produktów, umieszczonej w tym urządzeniu. Jednym z kupowanych przez oskarżoną produktów była papryka czerwona w ilości 0,620 kilograma. Cena tego produktu wynosiła 14,99 zł/kg. Oskarżona, kasując ten towar, zaznaczyła w systemie kasy samoobsługowej, że są to buraki czerwone, które kosztowały 1,99 zł/kg. Tym samym, oskarżona zaniżyła należy rachunek za zakupy o 8,06 zł, działając na szkodę właściciela sklepu.

W dniu 03 lutego 2022 roku E. G. ponownie dokonywała zakupów w sklepie (...), w O. przy ul. (...) oraz ponownie skorzystała z kasy samoobsługowej. Jednym z kupowanych przez nią produktów były pomidory papryczkowe, w ilości 0,730 kilograma. Cena tego produktu wynosiła 19,99 zł/kg. Oskarżona, kasując ten towar, zaznaczyła w systemie kasy samoobsługowej, że są to buraki czerwone, które kosztował 1,90 zł/kg. Tym samym, oskarżona zaniżyła należy rachunek za zakupy o 13,21 zł, działając na szkodę właściciela sklepu.

W dniu 15 marca 2022 roku E. G. ponownie dokonywała zakupów w sklepie (...) w O. przy ul. (...) oraz ponownie skorzystała z kasy samoobsługowej. Jednym z kupowanych przez nią produktów były cukierki krówki w ilości 0,290 kilograma. Cena tego produktu wynosiła 14,99 zł/kg. Oskarżona kasując ten towar zaznaczyła w systemie kasy samoobsługowej, że są to buraki czerwone, które kosztował 2,37 zł/kg. Nadto, pomidory papryczkowe w ilości 0,675 kilograma, w cenie 19,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako ziemniaki jadalne polskie, w cenie 1,99 zł/kg. Tym samym oskarżona zaniżyła należy rachunek za zakupy o 15,82 zł, działając na szkodę właściciela sklepu.

W dniu 16 marca 2022 roku E. G. ponownie dokonywała zakupów w sklepie (...) w O. przy ul. (...) oraz ponownie skorzystała z kasy samoobsługowej. Jednym z kupowanych przez nią produktów był korzeń pietruszki w ilości 0,225 kilograma. Cena tego produktu wynosiła 7,99 zł/kg. Oskarżona kasując ten towar zaznaczyła w systemie kasy samoobsługowej, że są to buraki czerwone, które kosztowały 2,37 zł/kg. Nadto, orzechy nerkowca w ilości 0,445 kilograma, w cenie 56,00 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako ziemniaki jadalne polskie, w cenie 1,99 zł/kg, , Tym samym oskarżona zaniżyła należy rachunek za zakupy o 25,31 zł, działając na szkodę właściciela sklepu.

W dniu 18 marca 2022 roku E. G. ponownie dokonywała zakupów w sklepie (...) w O. przy ul. (...) oraz ponownie skorzystała z kasy samoobsługowej. Jednym z kupowanych przez nią produktów były pistacje prażone w ilości 0,485 kilograma. Cena tego produktu wynosiła 56,00 zł/kg. Oskarżona, kasując ten towar, zaznaczyła w systemie kasy samoobsługowej, że są to jabłka polskie I., które kosztowały 3,32 zł/kg. Nadto, praliny w ilości 0,430 kilograma, w cenie 24,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone w cenie 2,37 zł/kg. Tym samym oskarżona zaniżyła należy rachunek za zakupy o 35,25 zł, działając na szkodę właściciela sklepu.

W dniu 2 kwietnia 2022 roku E. G. ponownie dokonywała zakupów w sklepie (...) w O. przy ul. (...) oraz ponownie skorzystała z kasy samoobsługowej. Jednym z kupowanych przez nią produktów była papryka czerwona w ilości 0,870 kilograma. Cena tego produktu wynosiła 14,99 zł/kg. Oskarżona kasując ten towar zaznaczyła w systemie kasy samoobsługowej, że są to buraki czerwone, które kosztowały 2,37 zł/kg. Nadto, pomarańcze w ilości 1,625 kilograma, w cenie 5,70 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako marchew w cenie 4,99 zł/kg. Tym samym oskarżona zaniżyła należy rachunek za zakupy o 12,40 zł, działając na szkodę właściciela sklepu. Tego dnia działanie oskarżonej zostało dostrzeżone przez pracownika ochrony sklepu (...), który zatrzymał oskarżoną zanim opuściła sklep oraz wezwał na miejsce funkcjonariuszy Policji.

zeznania S. T.

20-21

zapis nagrań monitoringu

40

zeznania I. Ż.

41-42 i 104

protokoły oględzin monitoringu

45-50

E. G. ma 51 lat, posiada obywatelstwo polskie. Odebrała wykształcenie średnie w kierunku technika ekonomisty. Jest zamężna. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Jest zatrudniona, z tytułu wykonywanej pracy otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 3600 zł netto. Nie była wcześniej karana.

dane osobopozawcze

35

karta karna

57

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

E. G.

Działając w krótkich odstępach czasu z wykorzystaniem takiej samej sposobności:

- w dniu 28 stycznia 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci papryki czerwonej w ilości 0,620 kilograma, w cenie 14,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone, w cenie 1,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 8,06 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 03 lutego 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci pomidora papryczkowego w ilości 0,730 kilograma, w cenie 19,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone, w cenie 1,90 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 13,21 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 15 marca 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci cukierków krówek w ilości 0,290 kilograma, w cenie 14,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg, a także pomidory papryczkowe w ilości 0,675 kilograma, w cenie 19,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako ziemniaki jadalne polskie, w cenie 1,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 15,82 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 16 marca 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci korzenia pietruszki w ilości 0,225 kilograma, w cenie 7,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg oraz orzechy nerkowca w ilości 0,445 kilograma, w cenie 56 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako ziemniaki jadalne polskie luz, w cenie 1,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 25,31 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 18 marca 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci pistacji prażonych w ilości 0,485 kilograma, w cenie 56 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako jabłko polskie I. luz, w cenie 3,32 zł/kg oraz praliny w ilości 0,430 kilograma, w cenie 24,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 35,25 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi;

- w dniu 02 kwietnia 2022 roku w O. przy ul. (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadziła w błąd właściciela sklepu (...), w ten sposób, że zakupiony towar w postaci papryki czerwonej w ilości 0,870 kilograma, w cenie 14,99 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako buraki czerwone luz, w cenie 2,37 zł/kg oraz pomarańcze w ilości 1,625 kilograma, w cenie 5,70 zł/kg, skasowała na kasie samoobsługowej jako marchew luz, w cenie 4,99 zł/kg, czym doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym (...) S.A z siedzibą w K. na kwotę 12,40 zł, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

E. G. nie miała świadomości popełnienia przestępstwa, ani zamiaru jego popełnienia.

wyjaśnienia E. G.

35-36 i 104

1.OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

zapis nagrań monitoringu

Dowód z nagrań monitoringu sklepowego należy zakwalifikować jako obiektywny, obrazujący rzeczywisty przebieg każdego z czynów przypisanych oskarżonej. Sąd uznał ten dowód za w pełni wiarygodny, nie był on kwestionowany przez strony postępowania, jak również Sąd nie dopatrzył się podstaw do jego kwestionowania z urzędu. Dowód niewątpliwe charakteryzował się istotną mocą dowodową, bowiem pozwalał na ustalenie przebiegu każdego z zarzucanych oskarżonej czynów, także z uwzględnieniem nazw i cen produktów wprowadzonych przez nią do kasy samoobsługowej.

zeznania I. Ż. oraz S. T.

Zeznania świadków, jako konsekwentne, logiczne, wewnętrznie oraz zewnętrznie spójne, zostały uznane przez Sąd za wiarygodne w pełnym zakresie. Treść oferowanych Sądowi zeznań była zgodna z dowodem obiektywnym w postaci nagrań monitoringu sklepowego. Świadkowie byli dla oskarżonej osobami zupełnie obcymi, brak jest jakichkolwiek podstaw prowadzących do przyjęcia, że mieliby świadomie i celowo składać niekorzystne dla oskarżonej zeznania w sposób odbiegający od prawdy. Co więcej, zeznania świadków nie były kwestionowane przez strony postępowania. Zeznania świadków charakteryzowały się istotną mocą dowodową, stanowiły uzupełnienie dowodu z nagrania monitoringu. S. T. zaoferowała Sądowi istotną okoliczność dotyczącą faktycznych cen błędnie kasowych przez oskarżoną produktów, natomiast I. Ż. przedstawił okoliczności związane z ujawnieniem poszczególnych przestępstw.

protokoły oględzin monitoringu oraz karta karna

Dowody obiektywne, sporządzone przez uprawione do tego organy w ramach przyznanych ich kompetencji, niekwestionowane przez strony postępowania, a przez to uznane przez Sąd za w pełni wiarygodne. Dowody te posiadały ograniczoną moc dowodową, protokoły oględzin miały charakter wtórny względem nagrań z monitoringu sklepowego. Dane o karalności posłużyły ustaleniu uprzedniego braku karania oskarżonej.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1

wyjaśnienia E. G.

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonej, że nie zdawała sobie sprawy z tego, że dopuszcza się czynu zabronionego. Wyjaśnienia oskarżonej są zupełnie niewiarygodne, mając na uwadze modus operandi przypisanych jej czynów. Oskarżona wprowadzała do kasy samoobsługowej produkty tańsze, choć zupełnie niepodobne, do tych, które faktycznie wykładała na kasę. Trudno bowiem racjonalnie przyjąć, że mogła ona przypadkiem pomylić buraki czerwone z papryką, pomidorami papryczkowymi, cukierkami krówkami, korzeniem pietruszki czy pralinami. Podobnie, nie sposób uznać za wiarygodne niezamierzone pomylenie ziemniaków jadalnych z pomidorami papryczkowymi, czy orzechami nerkowca. Tożsama ocena tyczy się skasowania pistacji prażonych jako jabłek czy pomarańczy jako marchwi. Każdy z wymienionych produktów różnił się od siebie i to w sposób znaczny. Wyjaśnienia, że oskarżona regularnie myliła się kasując powyższe produkty, nie były do przyjęcia. O celowości działania oskarżonej świadczy fakt, że każdorazowo produkt droższy kasowała jako tańszy, co szczególnie wyraźnie widać na przykładzie buraków czerwonych, które należały do jednych z najtańszych produktów dostępnych spośród listy produktów podlegających samodzielnemu ważeniu. Szczególnie zwraca uwagę fakt, iż oskarżona kasowała różne produkty jako buraki czerwone, a w zasadzie jedyną wspólną cechą tych produktów był kolor czerwony, a i to nie w każdym przypadku. Na uwagę zasługuje również fakt istotnej różnicy w cenie pomiędzy pistacjami czy orzechami nerkowca a ziemniakami i jabłkami. Relatywnie wysoka cena orzechów jest powszechnie znana, zatem już sam fakt niskiego rachunku za pół kilograma orzechów nerkowca czy pistacji winien wzbudzić podejrzenia oskarżonej, że proces kasowania nie przebiegł w sposób prawidłowy. Wszystkie te okoliczności przeczą wyjaśnieniom oskarżonej o braku zamiaru popełnienia zarzucanych jej czynów oraz ich przypadkowemu, nieumyślnemu popełnieniu i z tej przyczyny Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonej.

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

E. G.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Odpowiedzialność na podstawie art. 286 § 1 k.k. ponosi ten, kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Przepis ten chroni cudze mienie, czyli własność i wszelkie inne prawa o charakterze majątkowym, a więc chodzi tu o ochronę całokształtu sytuacji majątkowej danej osoby, czyli ogół praw majątkowych, które jej przysługują. Czynności sprawcze polegają na wprowadzeniu w błąd, wyzyskaniu błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Błąd to niewątpliwie rozbieżność między obiektywną rzeczywistością, a wyobrażeniem o niej lub jej odbiciem w świadomości podmiotu. Może on polegać na urojeniu (fałszywym wyobrażeniu) istnienia pewnych okoliczności lub cech stanu rzeczy, które w rzeczywistości nie występują, lub na nieświadomości występujących w rzeczywistości okoliczności. Błąd osoby, dokonującej dyspozycji majątkowej na rzecz sprawcy, może dotyczyć okoliczności zewnętrznej lub wewnętrznej (psychicznej). Błąd może dotyczyć różnorodnych okoliczności odnoszących się do osoby (np. jej tożsamości), rzeczy (właściwości, cech użytkowych, wartości itp.), stanu prawnego, zjawiska lub zdarzenia. Czynności sprawcze realizowane przez sprawcę muszą doprowadzić do skutku w postaci rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem. Rozporządzenie mieniem oznacza każdą dyspozycję majątkową o skutkach rzeczowych lub o skutkach obligacyjnych. Chodzi tu więc o wszelkie czynności, które prowadzą do zmiany stanu majątkowego, a w szczególności prowadzą do zmiany we władaniu mieniem, między dysponentem mienia a sprawcą (tak T. Oczkowski, [w:] Kodeks karny. Komentarz.; red. R. Stefański; LEGALIS; art 286; teza F.9). Niekorzystne rozporządzenie mieniem obejmuje również pozbawienie w przyszłości konkretnych przychodów oraz każde inne pogorszenie sytuacji majątkowej pokrzywdzonego, a w szczególności zmniejszenie szans na zaspokojenie jego roszczeń w przyszłości, odroczenie terminu spłaty długu, odroczeniu terminu jego przymusowego ściągnięcia, czy też nawet niepełnowartościowe zabezpieczenie spłaty długu. Wchodzi tu w rachubę również uzyskanie oczekiwanego świadczenia po znacznym upływie ustalonego terminu np. spłaty kredytu (por. wyr. SA w Katowicach z 26.3.1998 r., II AKa 36/98, OSA 1998, Nr 11–12, poz. 64). Niekorzystne rozporządzenie mieniem oceniane jest z punktu widzenia interesów osoby dokonującej rozporządzenia mieniem lub innej osoby pokrzywdzonej i powstanie szkody (ubytku) w mieniu pokrzywdzonego oszustwem, nie jest warunkiem koniecznym do przyjęcia, iż rozporządzenie mieniem miało charakter niekorzystny (tak SN w wyr. z 30.8.2000 r., V KKN 267/00, OSNKW 2000, Nr 9–10, poz. 85). Strona podmiotowa wymaga zachowania zamiaru bezpośredniego kierunkowego, a więc działanie sprawcy musi być celowe, zmierzające do uzyskania bezprawnej korzyści majątkowej.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy nie budziło wątpliwości Sądu, że oskarżona wypełniła swoim zachowaniem znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 286 § 1 k.k., a nie art 119 § 1 k.w. Po pierwsze, wskutek jej działania, strona pokrzywdzona, tj. (...) S.A z siedzibą w K., została doprowadzona do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Rozporządzenie to polegało na sprzedaży oskarżonej określonych towarów konsumpcyjnych po zaniżonej cenie. Skutkiem działania oskarżonej było to, że pokrzywdzona otrzymała za sprzedane towary niższy ekwiwalent pieniężny, niż był jej należny. Uzyskanie mniejszej ilości pieniędzy, niż wynikało to z etykiety cenowej, niewątpliwe należy zakwalifikować jako niekorzystne rozporządzenie mieniem. Nie budziło najmniejszych wątpliwości Sądu, że oskarżona działała za każdy razem z pełną świadomością podejmowanych działań, bowiem jak już wyżej wspomniano, kasowała jako produkty droższe produkty tańsze, zupełnie przecież niepodobne do tych, które wprowadzała do kasy, co wykluczało działanie przez pomyłkę. Zresztą, gdyby oskarżona miała jakiekolwiek wątpliwości, co do tego jak zakwalifikować dany towar, to winna poprosić ekspedienta o pomoc, czego nie uczyniła, co przekonuje Sąd o jej z góry zaplanowanym działaniu.

Nie budzi wątpliwości Sądu również fakt wprowadzenia pokrzywdzonej w błąd, w ten sposób, że oskarżona, wykorzystując kasę samoobsługową, kasowała inne produkty niż w rzeczywistość kupowała, a za każdym razem była to zmiana produktu droższego na tańszy, co stanowczo przemawiało przeciwko przypadkowości tego działania. Innymi słowy, błąd w który wprowadziła oskarżonego dotyczył rodzaju i ceny fatycznie kupowanych produktów. Działanie oskarżonej w celu osiągnięcia korzyści majątkowej również jest oczywiste, korzyścią była konieczność uiszczenia niższej ceny, niż faktycznie oskarżona powinna zapłacić.

Istota problemu w niniejszym postępowaniu dotyczyła osoby, którą oskarżona wprowadziła w błąd. Poza sporem pozostaje, że oskarżona robiąc zakupy użyła samoobsługowej kasy, oczywistym zatem jest wniosek, że nie korzystała z pomocy ekspedienta, ani innego pracownika sklepu, zatem w konsekwencji nie wprowadziła żadnej z tych osób w błąd. Sąd ma świadomość, powstałej na tym tle różnicy w wykładni, przejawiającej się chociażby w wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze, sygn. akt z dnia 19.05.2022, sygn. VII Ka 3/22, na który powoływała się obrona w toku postępowania. Sąd orzekający w rozpoznawanej sprawie wykładni tej jednak nie podziela.

Odnosząc się do kwestii osoby wprowadzonej w błąd, stwierdzić należy, że to nie kasa samoobsługowa jest właścicielem czy dysponentem towaru, który pozostaje własnością spółki prowadzącej sklep. Kasa samoobsługowa jest jedynie narzędziem, które właściciel sklepu udostępnia klientom, celem umożliwienia sprawniejszego dokonania zakupów, kasy tego typu zwykle wiążą się z mniejszymi kolejkami klientów. Udostępniając tego rodzaju możliwość, właściciel sklepu zwiera w klientem, w sposób dorozumiany, porozumienie w ramach którego klient może skorzystać z tego rodzaju szybszej kasy, jednak samoobsługi winien on dokonać z należytą starannością, a w razie jakichkolwiek wątpliwości, ma możliwość zwrócenia się o pomoc do znajdującego się w pobliżu pracownika sklepu. Tym samym klient, wadliwie kasując towary za pośrednictwem kasy samoobsługowej, nie oszukuje tego narzędzia, a właściciela sklepu, który działając niejako w zaufaniu do klienta, tego typu możliwość wprowadził. Kasa samoobsługowa jako urządzenie nie podejmuje decyzji, czy sprzedać dany produkt klientowi czy nie, jej rola sprowadza się do zeskanowania produktów, zweryfikowania wagi oraz płatności. Osobą faktycznie wprowadzoną w błąd jest w tym wypadku właściciel sklepu. Trudno bowiem przyjąć, że umożliwiając klientom samoobsługowe kasowanie produktów godzi się z tym, że będzie oszukany. Tego typu działanie, jest nadużyciem zaufania sprzedawcy i jednocześnie naruszeniem dorozumianej umowy w zakresie rzetelnego i prawidłowego skasowania kupowanych produktów. Przeciwko zwykłemu zaborowi rzeczy przemawia również fakt podjęcia wprowadzających w błąd działań, bowiem działanie oskarżonej nie ograniczyło się wyłącznie do zaboru tych rzeczy, ale również zakwalifikowania ich jako innych, tańszych produktów, co miało w ocenie Sądu utrudniać wykrycie jej działalności.

W świetle powyższego nie budziło wątpliwości Sądu, że oskarżona swoim działaniem wypełnił znamiona przestępstwa ujętego w art 286 § 1 k.k. W ocenie Sądu w pełni zasadne także było przyjęcie wypadku mniejszej wagi w odniesieniu do każdego z przypisanych oskarżonej w ramach ciągu przestępstw czynów. Wypadek mniejszej wagi charakteryzuje się stopniem społecznej szkodliwości zmniejszonym w stosunku do typu podstawowego (wyrok SN z 3.12.1980 r., V KRN 338/80, OSNPG 1981/5, poz. 50; wyrok SN z 9.10.1996 r., V KKN 79/96, OSNKW 1997/3–4, poz. 27). Przede wszystkim szkoda wyrządzona każdym z przypisanych jej czynów była niewielka, niekorzystne rozporządzenie mieniem pokrzywdzonej dotyczyło maksymalnie kilkudziesięciu złotych, a łącznie było to 110,05 zł, na przestrzeni nieco ponad 2 miesięcy. Niewątpliwie taki wymiar szkody i to rozciągnięty w czasie, nie stanowił odczuwalnego uszczerbku w majątku strony pokrzywdzonej. Czyn ten również, choć w ocenie Sądu z góry zaplanowany, nie wymagał w zasadzie żadnego przygotowania do jego popełnienia, co także zmniejsza wymiar społecznej szkodliwości i przemawia za przyjęciem wypadku mniejszej wagi.

Sąd uznał, iż oskarżona wszystkich zarzucanych jej czynów dopuściła się na warunkach ciągu przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 k.k. Po pierwsze, dopuściła się popełnienia w sumie 6 przestępstw. Po wtóre oskarżona działała w krótkich odstępach czasu, bowiem przerwy pomiędzy czynami rozciągały się od 1 do 15 dni. Nie budziło również wątpliwości, że sprawca działał z wykorzystaniem takiej samej sposobności, albowiem sposobność czynu była za każdym razem taka sama i polegała na kasowaniu produktów droższych jako tańsze przy pomocy kasy samoobsługowej.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

E. G.

I

I

Odnosząc się do wymiaru kary, należy zaznaczyć, że przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 3 k.k. zagrożone jest karą grzywny ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2, natomiast uwzględniając popełnienie czynu na warunkach ciągu przestępstw, górna granica ustawowego zagrożenia ulegała zwiększeniu o połowę.

Nie zachodziły w niniejszej sprawie ustawowe lub pozaustawowe podstawy wyłączające winę sprawcy. Oskarżona w chwili czynu była osobą doświadczoną życiowo, w pełni zdolną do pokierowania swoim postępowaniem. Nie ujawniły się czynniki wpływające ograniczająco na możliwości rozpoznania znaczenia i pokierowania postępowaniem oskarżonej. Oskarżona musiał zdawać sobie sprawę, że przedsiębrane przez nią zachowanie jest w wysokim stopniu naganne, oczywistą rzeczą jest, że oszukiwanie właściciela sklepu poprzez kasowanie droższych artykułów jako tańszych jest rzeczą naganną. Nic stało na przeszkodzie, aby oskarżona dała posłuch normie prawnej. Nie działała pod wpływem atypowych warunków i szczególnej sytuacji motywacyjnej, która uzasadniałaby podjęcie decyzji niezgodnej z normą prawną. Brak było zatem przeszkód do postawienia jej zarzutu niezgodnego z prawem zachowania (art. 1 § 3 kk).

Stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonej ukształtował się na średnim poziomie w graniach wypadku mniejszej wagi, o którym mowa w art. 286 § 3 k.k. Katalog okoliczności wpływających na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu określa art. 115 § 2 k.k. Oskarżona swoim zachowaniem naruszyła dobro prawne, któremu ustawodawca nadał wysoki priorytet, dopuściła się bowiem przestępstwa przeciwko mieniu. Sąd miał na uwadze, że wyrządzona przestępstwem szkoda była niewielka. Wzięto jednak także pod uwagę nagminność zachowania oskarżonej oraz pewien sposób zuchwałości działania, zważyć przecież należało, że czynów tych dopuszczała się w tym samym sklepie, w pobliżu pracujących tam osób. Niekorzystnie na ocenę działań oskarżonej wpływał fakt, iż przestępstw dopuszczała się z premedytacją o czym świadczy fakt, że regularnie bezprawnie obniżała cenę zakupów. Motywacja sprawcy zasługiwała na potępienie, bowiem oskarżona zamierzała się wzbogacić kosztem sklepu.

Niewątpliwe korzystnie na wymiar kary wpływ miała dotychczasowa niekaralność oskarżonej oraz jej ustabilizowany tryb życia. Ciąg przestępstw jej przypisany w ocenie Sądu miał charakter incydentalny, bowiem w żaden inny sposób nie naruszyła ona porządku prawnego. Oskarżona wyraziła przed Sądem skuchę za zaistniałą sytuację, która w ocenie Sądu była szczera.

W świetle wyżej podniesionych okoliczności, kara w niskim wymiarze, tj. kara grzywny, jawiła się w ocenie Sądu jako najbardziej adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Po pierwsze oskarżona jest osobą pracującą, osiągającą stały dochód, może zatem taką karę zrealizować. Grzywna w wymiarze 40 stawek dziennych, w połączeniu ze środkiem kompensacyjnym, wypełni cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, skutecznie zniechęcając oskarżoną do powrotu do przestępstwa w przyszłości, a już w szczególności odwiedzie ją od ponownego popełnienia przestępstwa przeciwko mieniu. Sąd przyjął wysokość stawki dziennej w wysokości 20 zł, biorąc pod uwagę wysokość dochodów oskarżonej.

E. G.

II

I

Sąd zastosował względem oskarżonej środek kompensacyjny w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem na rzecz strony pokrzywdzonej (...) S.A z siedzibą w K. poprzez zapłatę kwoty 110,05 zł.

Jest to środek o charakterze majątkowym; dotyczy dóbr majątkowych. Główną motywacją pchającą oskarżoną do popełnienia przypisanych jej przestępstw było uzyskanie korzyści majątkowej kosztem sklepu, co zresztą jej się udało. W konsekwencji powyższego, należało orzec powyższy środek kompensacyjny, aby pozbawić oskarżoną uzyskanej korzyści majątkowej i jednocześnie skompensować uszczerbek w mieniu pokrzywdzonej spółki. Wysokość szkody jest w rozpoznawanej sprawie wymierna i łatwo policzalna, albowiem stanowi różnicę pomiędzy ceną nominalną oszukańczo skasowanych produktów, a ceną jaką oskarżona za te towary uiściła. Po skalkulowaniu każdej z 6 transakcji, Sąd wyliczył "niedopłaconą" kwotę równą 110,05 zł i właśnie w takiej wysokości zasądzono środek kompensacyjny.

1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Odnosząc się do kosztów sądowych stwierdzić należy, iż Sąd nie znalazł podstaw do odstąpienia od ogólnej zasady obciążania oskarżonego kosztami sądowymi w przypadku wymierzenia wyroku skazującego, zgodnie z treścią art. 627 k.p.k. E. G. jest osobą w wieku produkcyjnym, jest zatrudniona, osiąga stały dochód, nie ma nikogo na utrzymaniu. Tym samym jest w stanie udźwignąć poniesienie kosztów sądowych bez nadmiernej uciążliwości dla jej sytuacji rodzinnej czy majątkowej. Koszty sądowe, którymi obciążona został oskarżona nie są wygórowane, opiewają łącznie na kwotę 150 zł. Na kwotę powyższą składa się w opłata, wymierzona zgodnie z treścią 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych jako ułamek zasądzonej grzywny, oraz wydatki składające się z ryczałtu za doręczenia pism i koszty uzyskania informacji z Krajowego Rejestru Karnego.

1.Podpis

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować fakt sporządzenia uzasadnienia wyroku w kontrolce uzasadnień,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:

- obrońcy oskarżonej

3.  akta przedłożyć w terminie 14 dni od wykonania pkt 1 lub z wpływem.

M., dnia 30 września 2022r.

Asesor sądowy Michał Brózda

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Katarzyna Rokosz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Mikołowie
Data wytworzenia informacji: