Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Mikołowie

UZASADNIENIE

J. S. prowadziła własną działalność gospodarczą. Do jej dyspozycji pozostawał lokal użytkowy mieszczący się w Ł. przy ul. (...) podzielony na dwa odrębne pomieszczenia. W dniu 12 listopada 2012r. funkcjonariusze Urzędu Celnego w K. w osobach J. Z., E. N., E. G. , A. J. (1) i Z. T. przeprowadzili w przedmiotowym lokalu kontrolę. W jednym z wyżej wskazanych pomieszczeń ujawnili trzy automaty do gry : dwa o nazwie H. (...) i jeden o nazwie H. (...), z których żaden nie posiadał numerów fabrycznych. Jeden z automatów był wyłączony, natomiast pozostałe dwa były aktywne. Na jednym z nich grała akurat D. Ś. (1), która przyszła tam jaki czas wcześniej z matką – S. B. (1). Na miejscu kontrolerzy przeprowadzili eksperymenty dotyczące charakteru gier zainstalowanych na automatach, których wynik wskazywał, że automaty te są automatami do gier w rozumieniu ustawy o grach hazardowych. Na automatach o nazwie H. (...) zainstalowano gry o charakterze losowym : U. H., A. (...), Hi-Lo Bank, B. Target i S. (...) H.. Na trzecim automacie znalazło się natomiast dziesięć gier o nazwach : J. J., C., F. G. (...), B., A. (...) H., B. M., 77 U. H., D. P., H. Target oraz S. H.. Automaty nie wypłacały wygranych pieniężnych, wygraną stanowiła natomiast możliwość kontynuowania gry bez ponownego zakredytowania. Oskarżona nie okazała żadnych dokumentów dotyczących ujawnionych automatów, odmówiła także zapoznania się i podpisania jakichkolwiek dokumentów przedłożonych jej przez funkcjonariuszy Urzędu Celnego. Przedmiotowe automaty zostały zatrzymane przez funkcjonariuszy i przewiezione do magazynu Urzędu Celnego w K., a następnie poddane badaniom w Wydziale Laboratorium (...) Izby Celnej w P. (dowód : opinie biegłych k. 83-90, 91-97, 98-106, zeznania świadka S. B. (1) k. 17-18, zeznania świadka D. Ś. (1) k.199v-200v, zeznania świadka A. J. (1), 173v-175, 32-33, protokół kontroli k. 2-8).

Przeciwko oskarżonej toczyło sią już pod sygn. akt II K 723/12 ( uprzednio II K 3/12) postepowanie związane z ujawnieniem i zatrzymaniem w lokalu mieszczącym się przy ul. (...) automatów do gry, które zakończyło się uniewinnieniem oskarżonej (dowód : akta II K 723/12 ( uprzednio II K 3/12).

Oskarżona J. S. nie była uprzednio karana sądownie za przestępstwa i

wykroczenia (dowód : dane o karalności, k. 207).

Oskarżona ukończyła 47 lat, jest stanu wolnego, ma jedno pełnoletnie dziecko, nie ma nikogo na utrzymaniu, jest handlowcem i prowadzi własna działalność gospodarczą, uzyskując dochód w wysokości około 2.700 złotych brutto (dowód : dane osobowe, k. 129-131).

Oskarżona nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i odmówiła składania wyjaśnień oraz odpowiedzi na pytania, jednak ostatecznie wyjaśniła, że z automatami nie ma nic wspólnego, że ich nie wyłączała w czasie kontroli, a piloty miała, bo zostawił je u niej serwisant (k. 168-169, 225v). Wyjaśnienia oskarżonej z uwagi na ich szczątkowy charakter nie przyczyniły się do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie, jednak w zakresie jej twierdzeń, że nie wyłączała automatów w czasie kontroli nie polegają na prawdzie wobec kategorycznych w tym zakresie zeznań świadka J. oraz protokołu kontroli przeprowadzonym w jej lokalu, które wyjaśnieniom tym przeczą.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków D. Ś. (1) (k. 199-200), S. B. (1) (k.17-18) oraz A. J. (1) (k. 32-33, 173-175), albowiem były one logiczne i konsekwentne.

S. B. (1) zeznawała, że do pomieszczenia z automatami przyszła z córką D. Ś. (1) i to córka grała na automacie H. (...), ona zaś obserwowała tylko grę. Nie była świadek w stanie wskazać czyje były automaty i kto był właścicielem pomieszczenia, gdzie się znajdowały. Podała jeszcze tylko, że córka za kwotę 100 zł rozgrywała na przedmiotowym automacie szereg gier. Podane okoliczności potwierdziła przed Sądem D. Ś. (1). Dodała nadto, że z trzech automatów w dacie kontroli Urzędu Celnego uruchomione były tylko dwie maszyny, a trzecia zostało uruchomiona dopiero przez jednego z mężczyzn, którzy przyszli potem do pomieszczenia, gdzie grała.

Świadek A. J. (1) to jeden z funkcjonariuszy Urzędu Celnego, który uczestniczył w kontroli przeprowadzanej w lokalu użytkowanym przez oskarżoną. Jego zeznania także korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym, a w szczególności z zeznaniami pozostałych świadków oraz opiniami biegłych i protokołem eksperymentu procesowego. Potwierdził on, że w dacie kontroli załączone były dwa automaty, z których na jednym prowadzona była gra, zaś trzeci został uruchomiony dopiero przez kontrolerów za pomocą pilota otrzymanego od oskarżonej. Zeznania świadka pozostały także w pozostałym zakresie zgodne z dokonanymi przez Sąd ustaleniami faktycznymi.

Wszyscy zatem wskazani świadkowie w sposób obiektywny starali się przedstawić poszczególne fakty związane ze znanymi im okolicznościami sprawy, czy to dotyczącymi przeprowadzonej kontroli (świadek A. J.), czy to sposobu prowadzania gier (świadek D. Ś. i świadek S. B.).

Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania przeprowadzonych w niniejszej sprawie dowodów z dokumentów, wymienionych przy ustalonym stanie faktycznym. Ich treść nie budziła żadnych wątpliwości. Nie była też w zasadzie kwestionowana przez strony.

W pełni przekonujące były wnioski płynące z opinii Wydziału Laboratorium (...) Izby Celnej w P. . Opinie dotyczące każdego z automatów zostały wydane po przeprowadzeniu badań każdego z urządzeń, były one pełne, jasne i spójne, zaś zastosowane metody badawcze, jak też posiadane przez biegłych wiadomości specjalne nie budziły zastrzeżeń. Biegli wyczerpująco umotywowali swoje twierdzenia. W świetle płynących z opinii wniosków oczywistym było, że znajdujące się w lokalu oskarżonej w dacie kontroli automaty były automatami do gier, w których zainstalowano gry o charakterze losowym zawierając w sobie tym samym element losowości, a uzyskiwane wyniki gier są nieprzewidywalne i niezależne od woli gracza, spełniały więc przedmiotowe automaty kryteria gier na automatach w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych, a nadto, że wygrana rzeczowa w przedmiotowych automatach przybierała postać możliwości prowadzenia gry za punkty uzyskane z wygranej. Ustalenia te Sąd podzielił i przyjął jako własne.

Z karty karnej wynika niezbicie, że oskarżona nie była dotąd karana.

Nie było podstaw do kwestionowania pozostałych dowodów w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

W oparciu o dokonane ustalenia faktyczne i przeprowadzoną ocenę dowodów oskarżoną należało uniewinnić od popełnienia zarzucanego jej czynu. J. S. została oskarżona o to, że w dniu 12.11.2012r. w lokalu P.H.U. (...) na zapleczu sklepu przy ul. (...) b/n w Ł. prowadziła na 3 automatach do gier o nazwach H. S. bez oznaczeń, H. S. bez oznaczeń i H. S. G. bez wymaganego zezwolenia gry o charakterze losowym, wbrew przepisom ustawy z 19.11.2009r. o grach hazardowych, tj. o przestępstwo z art. 107 § 1 k.k.s.

Przepis art. 107 § k.k.s. przewiduje karalność urządzania lub prowadzenia gry losowej, gry na automacie bądź zakładu wzajemnego wbrew przepisom ustawy lub warunkom udzielonego zezwolenia lub koncesji.

Pojęcia urządzania i prowadzenia nie mają swoich definicji legalnych w przepisach ustawy o grach hazardowych. Zgodnie z poglądami doktryny przyjmuje się, że urządzenie gry losowej na automacie lub zakładów wzajemnych wymaga bycia określonym podmiotem uprawnionym do uzyskania zezwolenia na urządzenie gry lub zakładów, a wcześniej ustalenia ich regulaminu, z określeniem w nim także wygranych, terminu i miejsca gry lub zakładu oraz praw i obowiązków ich uczestników, zapewnienia stosownych zabezpieczeń i spełnienia określonych warunków, od jakich ustawa uzależnia zorganizowanie (urządzanie) danej gry lub zakładu bądź działalności w tym zakresie. Natomiast prowadzenie gry lub zakładu wzajemnego (a nie działalności w tym zakresie) wiąże się z samym ich realizowaniem, co wymaga też uwzględnienia przez prowadzącego konieczności przestrzegania wymogów prawidłowego urządzania gry lub zakładu zarówno od strony technicznej, jak i organizacyjnej, realizacji wygranych itp. (tak Tomasz Grzegorczyk, Komentarz do art. 107 k.k.s). W wypadku urządzania gier chodzi zatem o uruchomienie działalności hazardowej w określonym miejscu: kasynie, salonie, punkcie. Urządzenie gry czy zakładu poprzedza czasowo ich prowadzenie.

Urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach i gier na automatach o niskich wygranych jest dozwolone wyłącznie na zasadach określonych w ustawie o grach hazardowych (art. 3). Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy o grach hazardowych grami na automatach są gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych i elektronicznych, w tym komputerowych, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, w których gra zawiera element losowości.

Zgodnie z wnioskami płynącymi z opinii biegłych, które sąd przyjął w całej rozciągłości, wszystkie automaty ujawnione w lokalu oskarżonej te warunki wypełniały, a zatem wynik gry zależał od przypadku, albowiem gracz daje wyłącznie impuls uruchamiający grę i nie ma wpływu na wybór symboli na bębnach oraz ich ustawienie w momencie samoczynnego ich zatrzymania, jak również nie ma możliwości przewidzenia układu symboli w momencie tegoż zatrzymania się bębnów. Gra nie ma zatem charakteru zręcznościowego.

Przedmiotowe gry były grami o wygrane rzeczowe, albowiem wygraną rzeczową jest nie tylko uzyskanie własności rzeczy, lecz również nabycie uprawnień do korzystania z rzeczy w sposób określony umową gry ( tak Sąd najwyższy w uchwale z dnia 24.11.1999r., (...) 39/99, OSNKW 2000, z.1-2,poz 9, oraz w postanowieniu z dnia 23.08.2007r. IV KK 215/07, LEX 450487). W niniejszej sprawie owa wygrana rzeczowa przybrała postać możliwości kontynuowania gry za zdobyte punkty, bez konieczności kolejnego zakredytowania automatu.

Omawiany przepis art. 107 § 1 k.k.s. ma zatem charakter przepisu blankietowego i stanowi jedynie normę sankcjonująca naruszenie właściwych przepisów innych ustaw. W przedmiotowej sprawie owymi właściwymi uregulowaniami są art. 6 oraz art. 14 ustawy z dnia 19.11.2009r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2009, Nr 201, poz.1540 ze zm.). Zgodnie z pierwszym z cytowanych przepisów działalność m.in. w zakresie gier na automatach może być prowadzona na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry, zaś drugi wskazuje, że urządzanie gier na automatach dozwolone jest wyłącznie w kasynach gry. Dopuszczalność sięgnięcia do tychże, wyżej przytoczonych unormowań, a tym samym dopuszczalność zrekonstruowania normy prawnej sankcjonowanej w art. 107 k.k.s. budziła szereg kontrowersji skupiających się wokół zagadnienia przepisów technicznych, o których mowa w dyrektywie 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz.Urz. (...), 21.7.1998, p. 37; dalej dyrektywa). W art. 1 pkt 11 dyrektywy określono jakiego rodzaju uregulowania za przepisy techniczne należy uznać, wymieniając wśród nich również specyfikacje techniczne lub inne wymogi bądź zasady dotyczące usług, które powiązane są ze środkami fiskalnymi lub finansowymi mającymi wpływ na konsumpcje produktów lub usług przez wspomaganie przestrzegania takich specyfikacji technicznych lub innych wymogów bądź zasad dotyczących usług, za wyjątkiem specyfikacji technicznych lub innych wymogów bądź zasad dotyczących usług powiązanych z systemami zabezpieczenia społecznego.

W myśl art. 8 ust. 1 dyrektywy z zastrzeżeniem art. 10 cytowanego aktu prawnego Państwa Członkowskie są obowiązane do niezwłocznego przekazania (notyfikowania) Komisji Europejskiej wszelkich projektów przepisów technicznych, z wyjątkiem tych, które w pełni stanowią transpozycję normy międzynarodowej.

W kontekście wskazanego obowiązku notyfikacji przepisów technicznych, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. wyrok z dn. 15.04.2010r. w sprawie C-433/05 L. S., Zb.Orz.2010 I- (...); wyrok z dnia 8.09.2005r. w sprawie C-303/04L. Italia S., Zb. Orz. 2005 I- (...)) zaniechanie realizacji tego obowiązku przez Państwo Członkowskie zobowiązuje sąd krajowy do odmowy stosowania tych przepisów, które wspomnianej procedurze winy być poddane.

Za stanowiskiem, że omawiane przepisy należą do kategorii przepisów technicznych wymagających notyfikacji także przemawia orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w tej kwestii wypowiedział się z kolei choćby w wyroku z dnia 26.10.2006r. w sprawie C-65/05 Komisja przeciwko Grecji (Z. O..I- (...)). W orzeczeniu tym Trybunał uznał, że przepisy zakazujące prowadzenia gier elektrycznych, elektromagnetycznych i elektronicznych, w tym gier komputerowych we wszystkich miejscach publicznych i prywatnych, z wyjątkiem kasyn, jak również korzystania z gier na komputerach znajdujących się w przedsiębiorstwach świadczących usługi internetowe, i poddające prowadzenie tych przedsiębiorstw obowiązkowi uzyskania specjalnego pozwolenia stanowią przepisy techniczne w rozumieniu art. 1 pkt 11 dyrektywy. Stanowisko to potwierdzono w wyroku z dnia 19.07.2012r. w sprawach połączonych C-213/11, C- 214/11 i C-217/11, ( (...).eur-lex.europa.eu.), gdzie Trybunał orzekł, że przepis tego rodzaju, jak art. 14 u.g.h. stanowi potencjalnie przepis techniczny. Pogląd o technicznym charakterze przepisów art. 6 i 14 ustawy o grach hazardowych został podzielony także przez Sąd Najwyższy, który w postanowieniu z dnia 27.11.2014r. w sprawie II KK 55/14 wprost wskazał, że „Nie ma wątpliwości, że przepisy ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych, w szczególności art. 14 ust. 1 oraz art. 6 tej ustawy – to przepisy techniczne w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE”. Stanowisko to Sąd Najwyższy oparł na założeniu, że choć prawo unijne nie harmonizuje płaszczyzny gier hazardowych, co pozwala Państwom Członkowskim na niemal swobodną reglamentację tej dziedziny, to jednak urządzanie gier hazardowych, uczestniczenie w nich, sprowadzanie i produkcja automatów do gry, są objęte regulacjami dotyczącymi rynku unijnego. W konsekwencji przepisy prawne odnoszące się do tej działalności podlegają notyfikacji Komisji Europejskiej jako przepisy techniczne w rozumieniu cytowanej wyżej dyrektywy 98/34/WE.

W tym samym orzeczeniu zaakcentowano, że sędzia krajowy, jest w pierwszej kolejności sędzią unijnym, a każdy sąd krajowy, mający w ramach swych kompetencji zastosować przepisy prawa wspólnotowego zobowiązany jest zapewnić pełną skuteczność norm prawa wspólnotowego, unijnych, nie stosując w razie konieczności wszelkich, nawet późniejszych sprzecznych z przepisami prawa wspólnotowego przepisów ustawodawstwa krajowego.

Zdaniem Sądu wobec zatem faktu, że przepisy art. 6 oraz art. 14 ustawy z dnia 19.11.2009r. o grach hazardowych zakwalifikować należy do kategorii przepisów technicznych oraz okoliczności, że nie zostały one notyfikowane Komisji Europejskiej, a brak notyfikacji nie może być uznany za uzasadniony okolicznościami wskazanymi w art. 9 ust. 7 lub 10 dyrektywy, należało odmówić stosowania art. 14 oraz 6 ustawy o grach hazardowych dając w tym zakresie prymat prawy unijnemu. W konsekwencji - skoro art. 107 § 1 k.k.s. ma charakter blankietowy i odwołuje się do przepisów, których zastosowania w przedmiotowej sprawie należało odmówić z uwagi na brak notyfikacji Komisji Europejskiej – oskarżoną należało uniewinnić od popełnienia zarzuconego jej czynu z uwagi na zaistnienie okoliczności wyłączającej ściganie z art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k., albowiem zachowanie oskarżonej nie wyczerpuje znamion czynu zabronionego.

Wobec wyżej zaprezentowanego stanowiska Sądu bezprzedmiotowe stało się rozważanie kwestii związanych ze stawianym oskarżonej zarzutem prowadzenia w dniu 12.11.2012r. bez wymaganego zezwolenia gier losowych na ujawnionych w jej lokalu automatach.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął zgodnie z dyspozycją art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. obciążając nimi Skarb Państwa.